Δουλεύοντας ένα etwinning project

The trip of the Scream είναι ένα ταξίδι στον κόσμο των συναισθημάτων ανάμεσα σε τρεις χώρες και πιο συκεκριμένα ανάμεσα στα νηπιαγωγεία  της Ελλάδας  (Πρότυπο Πειραματικό Ολοήμερο Νηπιαγωγείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης), της Ιταλίας (Istituto Comprensivo di Marmirolo) και της Γαλλίας ((Ecole maternelle Juliot Curie). Στο ταξίδι αυτό υπό την καθοδήγηση των τεσσάρων νηπιαγωγών Alessandra Angelino,  Γαλανού Βασιλική, Κλειδαρά Μαρία και Laurence Nehari  έλαβαν μέρος 68 προνήπια και νήπια (ηλικίας 4-6 ετών) και 28 γονείς, η δε διάρκεια του ήταν 9 μήνες (Οκτώβριο - Ιούνιο). Στόχος ήταν οι μαθητές των νηπιαγωγείων να εμπλακούν και να γνωρίσουν τον κόσμο των συναισθημάτων στα πλαίσια ενός κοινού προγράμματος Αγωγής Υγείας. Για την υλοποίηση του προγράμματος αξιοποιήθηκαν οι Νέες Τεχνολογίες και τα εργαλεία αυτής, ώστε μέσα από διαδικασίες συνεργατικής και αλληλεπιδραστικής μάθησης που στηρίχθηκε κυρίως στο βίωμα των μαθητών να εκφράσουν τα προνήπια και νήπια τις εναλλαγές των συναισθημάτων μέσα από τη συγγραφή, εικονογράφηση και δημοσίευση μιας από κοινού ψηφιακής ιστορίας ενώ ταυτόχρονα παρέθεταν και πολιτισμικά στοιχεία των χωρών προέλευσης ανακαλύπτοντας την ευρωπαϊκή τους ταυτότητα και την ιδιότητα του πολίτη στην Ευρωπαϊκή ένωση.

Παιδαγωγική Καινοτομία

Οι νηπιαγωγοί,  εφαρμόζοντας τη μέθοδο της συνδιδασκαλίας με την επίδειξη του πίνακα την ίδια ημέρα και ώρα ανακάλυψαν ποιο συναίσθημα δημιουργήθηκε  στα παιδιά, όταν είδαν το συγκεκριμένο έργο και εξέτασαν πώς τα παιδιά από τρία διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα αντιλήφθηκαν και προσέγγισαν ένα συναίσθημα. Κατέγραψαν τις απόψεις των παιδιών και αφού παρουσίασαν τις καταγραφές και στα άλλα δύο τμήματα συνέκριναν τα δεδομένα και είδαν αν και τα τρία τμήματα είχαν το ίδιο συναίσθημα στην θέαση του έργου Τέχνης και πώς το κάθε παιδί επεξηγούσε το αίτιο πρόκλησης αυτού του συναισθήματος και τους λόγους για τους οποίους είναι δυνατό κάποιος να αντιδρά με ένα συγκεκριμένο τρόπο σε ένα συναίσθημα. Μέσα από δραματοποιήσεις και βιωματικές καταστάσεις τα νήπια έμαθαν να τα διαχειρίζονται αλλά και να καταγράφουν σε πίνακα τις απόψεις τους, να κάνουν υποθέσεις και να επιλύουν καταστάσεις προβληματισμού. Κατόπιν κι ενώ προηγήθηκε μια περίοδος αλληλογνωριμίας και επεξεργασίας των συναισθημάτων με τη συγκέντρωση του κατάλληλου εποπτικού υλικού τα νήπια υπό την καθοδήγηση των νηπιαγωγών εργάστηκαν σε ομάδες και έφτιαξαν μία ιστορία. Η κάθε μια τάξη θα έστελνε την ιστορία και τις ζωγραφιές της στην επόμενη με σκοπό η ιστορία να συνεχιστεί παρουσιάζοντας το ταξίδι του  Scream  σε τρεις χώρες.

Ενσωμάτωση διδακτέας ύλης

Το έργο αυτό δουλεύτηκε στα πλαίσια προγράμματος Αγωγής Υγείας, που σκοπό είχε να έρθουν σε επαφή τα νήπια με τον κόσμο των συναισθημάτων τους και ήταν συμβατό με το ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ του νηπιαγωγείου. Μαθησιακές περιοχές βάση Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών (ΔΕΠΠΣ & ΑΠΣ) του Υπουργείου Παιδείας & Θρησκευμάτων ήταν οι εξής: Μελέτη Περιβάλλοντος (Γεωγραφία, Ιστορία, Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή) Δημιουργία και Έκφραση (Θέατρο, , Μουσική, Εικαστικά - Τέχνες), Γλωσσική Αγωγή, Μαθηματικές έννοιες, Πληροφορική/ΤΠΕ, Αγωγή Υγείας. Οι δεξιότητες που επιδιώχθηκε να καλλιεργήσουν οι μαθητές μέσα από τη διεξαγωγή του έργου να συνειδητοποιήσουν την ύπαρξη του Άλλου καλλιεργώντας θετική στάση απέναντι του, στις πολιτισμικές  καταβολές του, τις ιδέες του, τη γλώσσα του, τη θρησκεία του και τα ήθη και έθιμα του. Να σέβονται τη διαφορετικότητα του Άλλου.  Να αξιοποιούν τα εργαλεία των Νέων Τεχνολογιών. Να ανακαλύψουν κώδικες επικοινωνίας και να μοιραστούν ιδέες για τη δημιουργία μιας ψηφιακής ιστορίας. Να γνωρίσουν την ιστορία ευρωπαϊκών χωρών, να ταξιδέψουν με προσομοίωση στις χώρες αυτές παίζοντας με χάρτες και υπολογίζοντας αποστάσεις. Να παίξουν παιχνίδια και να δημιουργήσουν συνεργατικά έργα Τέχνης. Να συνδέσουν χρώματα και ήχους με συναισθήματα μέσα από την επεξεργασία κι άλλων έργων Τέχνης .

Επικοινωνία και ανταλλαγή μεταξύ των συνεργαζόμενων Σχολείων

Αναφορικά με τη γλώσσα και της μεταξύ τους επικοινωνία, οι μαθητές ανακάλυψαν κώδικες επικοινωνίας και μοιράστηκαν ιδέες για τη δημιουργία μιας ψηφιακής ιστορίας. Χαρακτηριστικό είναι ότι,  όταν τα νήπια επικοινώνησαν  μεταξύ τους για πρώτη φορά  αξιοποίησαν ασυναίσθητα τη γλώσσα του σώματος για να δείξουν τα συναισθήματά τους, ενώ οι υπόλοιποι προσπαθούσαν να μαντέψουν το συναίσθημα και να το ονοματίσουν στη γλώσσα τους. Οι εκπαιδευτικοί ήταν οι διαμεσολαβητές σε αυτήν την επικοινωνία των μαθητών και αξιοποιώντας την αγγλική γλώσσα μετέφραζαν το συναίσθημα. Αναφορικά με την επικοινωνία των εκπαιδευτικών αξιοποιήθηκε το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο σε εβδομαδιαία βάση και η πλατφόρμα twinspace, όπου ανεβάζονταν το υλικό Από την αρχή συμφώνησαν ότι έπρεπε οι μαθητές των τριών σχολείων να γνωριστούν μεταξύ τους.  Παράλληλα συνέλεξαν πληροφοριακό υλικό για τον Munch και τον πίνακά του, ανταλλάσσοντας ιδέες και διαμορφώνοντας το πλαίσιο δουλειάς. Αποφασίστηκε η παρουσίαση του πίνακα να γίνει την ίδια ακριβώς ημέρα και ώρα στα τρία νηπιαγωγεία. Διαμόρφωσαν γωνιές στην τάξη τους όπου συγκέντρωναν το υλικό και έπαιρναν από κοινού αποφάσεις για την εξέλιξη του προγράμματος. Επίσης αντάλλαξαν εκπαιδευτικές μεθόδους διδασκαλίας αλλά και δημιουργούσαν μικρούς διαγωνισμούς για τα παιδιά για να κρατούν έντονο το ενδιαφέρον τους σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος. 

Η συνεργασία μεταξύ των συνεργαζόμενων σχολείων

Η συνεργασία των εκπαιδευτικών ξεκίνησε σε επιμορφωτικό πρόγραμμα etwinning, στο οποίο και γνωρίστηκαν και συμφώνησαν να υλοποιήσουν ένα κοινό πρόγραμμα για τα συναισθήματα, όπου η κάθε μια χώρα θα επεξεργαζόταν ένα μέρος από αυτά και θα τα παρουσίαζε στους υπόλοιπους. Σε επικοινωνία που είχαν μέσω της πλατφόρμας του etwinning συμφώνησαν ότι έπρεπε να  κατανεμηθούν οι αρμοδιότητες  μεταξύ τους για την εύρυθμη εξέλιξη του προγράμματος ανταλλάσσοντας ιδέες και διαμορφώνοντας το πλαίσιο δουλειάς. Χωρίστηκαν σε ομάδες. H μία ομάδα ανέλαβε να συλλέξει πληροφοριακό υλικό για τον πίνακά . Η δεύτερη ομάδα ανέλαβε να δημιουργήσει υλικό με τις σημαίες των χωρών και η τρίτη να δημιουργήσει παιδαγωγικό υλικό.  Με τη λήψη απόφασης να δημιουργηθεί μια ψηφιακή ιστορία αποφασίστηκε να ξεκινήσει πρώτη η νηπιαγωγός από την Ιταλία , μετά θα συνέχιζε την ιστορία το σχολείο της Γαλλίας και το ταξίδι θα τελείωνε στην Ελλάδα. Η κάθε μια ομάδα θα αναλάμβανε να εικονογραφήσει το τμήμα της ιστορίας της επόμενης χώρας. Τέλος συγκεντρώθηκαν από το σχολείο της Γαλλίας όλα τα τμήματα της ιστορίας και μπήκαν σε σειρά, η Ιταλία ανέλαβε τη σειραθέτηση των εικόνων και η Ελλάδα παίρνοντας τα δεδομένα από τις άλλες δύο χώρες να ολοκληρώσει σε ψηφιακή μορφή την ιστορία αξιοποιώντας την πλατφόρμα www.ISSUU.com

Χρήση της Τεχνολογίας

Αξιοποίησαν τα εργαλεία των Νέων Τεχνολογιών για την επεξεργασία του θέματος και αντιλήφθηκαν πόσο διευκολύνει την επικοινωνία σχολείων σε διαφορετικές χώρες, αλλά και τις δυνατότητες που τους παρέχει ο Ηλεκτρονικός Υπολογιστής στη συλλογή πληροφοριών, στην επίλυση ενός θέματος, στην έκφραση της δημιουργικότητάς τους και στην παραγωγή μιας ψηφιακής ιστορίας. Έμαθαν να συνδυάζουν εργαλεία ήχου και εικόνας με σκοπό τη δημιουργία βίντεο προκειμένου να επικοινωνήσουν και να μιλήσουν με τους συμμαθητές τους. Έκαναν χρήση λογισμικών όπως το Google maps, του windows movie maker, του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, Skype αλλά και εργαλείων ζωγραφικής που επέτρεπαν την αλληλεπίδραση μεταξύ τους (idrawlive).

Τα αποτελέσματα, αντίκτυπο και τεκμηρίωση

Η εμπλοκή των μαθητών και των εκπαιδευτικών είχε αφενός να επιτευχθούν οι στόχοι που αρχικά τέθηκαν και τα νήπια να καλλιεργήσουν μια σειρά από δεξιότητες αλλά επωφελήθηκαν και ως προς τη χρήση των Νέων Τεχνολογιών διαπιστώνοντας μια σειρά δυνατοτήτων που τους παρέχει η αξιοποίησή τους μέσα στην τάξη. Τα νήπια έβρισκαν πιο ενδιαφέρουσα τη διδασκαλία με την αξιοποίηση διαφόρων λογισμικών και ένιωθαν πιο ικανά να αυτενεργούν. Ήταν ενθουσιασμένα όταν έβλεπαν δημοσιευμένη τη δουλειά τους και τα επιτεύγματά τους. Τα τρία σχολεία σταδιακά έγιναν "μία τάξη". Νήπια και εκπαιδευτικοί αντάλλαζαν ιδέες, μάθαιναν καινούρια πράγματα, εμπλέκονταν σε δημιουργικές διαδικασίες μάθησης. Αποτέλεσμα ήταν μέσα από συνεργασία και αλληλεπίδραση να δημιουργήσουν ένα δικό τους φανταστικό ταξίδι εμπλουτίζοντάς το με πολιτισμικά στοιχεία της καθημερινότητάς τους. Ιδιαίτερα θετικό αντίκτυπο είχε το πρόγραμμα και στους γονείς αλλά και στην υπόλοιπη εκπαιδευτική κοινότητα. Οι γονείς με ικανοποίηση παρακολουθούσαν τα επιτεύγματα των παιδιών τους από την πλατφόρμα έχοντας ανά πάσα στιγμή ενημέρωση και πληροφόρηση για όσα γίνονταν εντός και εκτός τάξης. Η παρουσίαση σε μαθητές του δημοτικού της ιστορίας είχε σαν αποτέλεσμα και άλλοι εκπαιδευτικοί να επιδιώξουν να ενημερωθούν για τη διαδικασία με την οποία δουλεύτηκε το πρόγραμμα και να μάθουν περισσότερες πληροφορίες για την πλατφόρμα etwinning.