- ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Τίτλος διδακτικού σεναρίου:
«Τι
υπάρχει έξω στην αυλή του σχολείου μου;»
Δημιουργοί:
Κλειδαρά Μαρία
Βαθμίδα - Πλαίσιο– Τάξη:
Πρωτοβάθμια
Εκπαίδευση - Νηπιαγωγείο
-Αριθμός
παιδιών και χαρακτηριστικά:
Τα παιδιά οργανώνονται σε ομάδες
εργασίας, ανομοιογενείς για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα όπου οι μαθητές μέσω
της αλληλεπίδρασης και τον καταμερισμό εργασιών και ρόλων να αναπτύξουν
εποικοδομητικές συζητήσεις, να διαχειριστούν και να παρουσιάσουν πληροφορίες
και να αξιοποιήσουν τα κατάλληλα προς το θέμα εργαλεία και να ολοκληρώσουν μια
συγκεκριμένη σειρά καθηκόντων και ρόλων ενός σχεδίου εργασίας - Θεματικής προσέγγισης
(τυπική συνεργατική μάθηση)
-Ιδιαιτερότητες
πλαισίου-ομάδας παιδιών: Οι
μαθητές της τάξης μας είναι 18 νήπια και προνήπια. Από αυτά τα 6 νήπια (3
αγόρια και 3 κορίτσια) και 12 προνήπια (4 αγόρια και 8 κορίτσια) έχουν παρόμοιο
πολιτιστικό υπόβαθρο. Ένας μαθητής είναι
με επαναφοίτηση και γνωμάτευση ΚΕΔΑΣΥ και φοιτά στο Τμήμα Ένταξης και ένα
προνήπιο έχει γνωμάτευση από ΚΕΔΑΣΥ για παράλληλη στήριξη, την οποία όμως δεν
έχει. Κατά το σχεδιασμό του
σεναρίου έχουν ληφθεί υπόψη τα ενδιαφέροντα, οι ικανότητες και οι ανάγκες όλων
των μαθητών και έχουν σχεδιαστεί εργασίες με νόημα που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες
τους και τις ιδιαιτερότητες και μέσω της
ευέλικτης ομαδοποίησης των ομάδων εργασίας να δίνεται η δυνατότητα ισότιμης
συμμετοχής σε όλες τις δραστηριότητες και μάθησης σε όλα τα παιδιά.
-Χαρακτηριστικά
του σχολείου-τάξης: Διθέσιο νηπιαγωγείο με λειτουργία 2 Πρωινών Υποχρεωτικών Τμημάτων,
έχει Τμήμα Ένταξης, Πρωινή Προαιρετική Ζώνη και Προαιρετικό Ολοήμερο
-Χαρακτηριστικά
περιβάλλοντος: Η αίθουσα είναι ευρύχωρη
και φωτεινή, υπάρχει χώρος για την ανάπτυξη μαθησιακών κέντρων και για παιχνίδι
ή ψυχοκινητικές δραστηριότητες και ο αύλειος χώρος ενδείκνυται για
οργανωμένες δραστηριότητες στη φύση σχετικές με το θέμα (υπάρχουν παρτέρια,
φυτά και δέντρα προς άμεση παρατήρηση και προβληματισμό, βρύση,μεγάλη αυλή με
δέντρα και χορτάρι κλπ).
Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές και σύνδεση
με ΠΣ
Χρονικός προσδιορισμός
-Ημερολογιακή τοποθέτηση στο σχολικό έτος:
Η
υλοποίηση του σεναρίου αναφέρεται στο τέλος
της σχολικής χρονιάς και συγκεκριμένα στο τρίτο τρίμηνο. Τα παιδιά έχουν μάθει
να δουλεύουν σε ομάδες και να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Έχουν μάθει να δουλεύουν
διερευνητικά και από την εμπειρία μου αυτός ο αρχικός σχεδιασμός ενδέχεται να
αλλάξει ανάλογα με τις δυνατότητες και τις εμπειρίες των μαθητών.
- Εκτιμώμενος χρόνος-διάρκεια σε ημέρες:
Το
σενάριο αυτό δημιουργήθηκε για την αξιολόγηση εκπαιδευτικού στο Πεδίο Α2 και
είναι μία δραστηριότητα 45 λεπτών
2. ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟΥ (και
πιθανές αντιλήψεις μαθητών/τριών για το προς μελέτη θέμα) – ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ/ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
Σύντομη
περιγραφή σκεπτικού (επιστημονικές έννοιες, αιτιολόγηση επιλογής και σύνδεση με
αναπτυξιακά και άλλα χαρακτηριστικά):
Σκοπός
της θεματικής προσέγγισης είναι να αξιοποιήσει το ενδιαφέρον των παιδιών για
τις αλλαγές που συμβαίνουν στη φύση την περίοδο της εποχής της άνοιξης
προκειμένου να δημιουργηθούν μαθησιακές ευκαιρίες για την προσέγγιση και την
εξοικείωση με επιστημονικές έννοιες αλλά και ανάλογη μεθοδολογία. Από τις έρευνες στο πεδίο γνωρίζουμε ότι οι αλλαγές
στη Φύση προκαλούν το ενδιαφέρον των μαθητών και το Πεδίο των Φυσικών Επιστημών ευνοεί τη
διερευνητική και ανακαλυπτική μέθοδο μάθησης καθώς οι διερευνήσεις από πλευράς
των παιδιών, που φέρουν αρκετές προϋπάρχουσες ιδέες σχετικά με το θέμα και
σύμφωνα με τον Ausebel (1968) αποτελούν τον πιο σπουδαίο παράγοντα που
επηρεάζει τη μάθηση, μπορούν να δώσουν απαντήσεις σε ποικίλα ερωτήματα (Τι,
Πώς, Γιατί) καλλιεργώντας Γνώσεις,
Δεξιότητες και Στάσεις σύμφωνα με το νέο Πρόγραμμα Σπουδών για την
Προσχολική Εκπαίδευση (Elstgeest,, 1986 * Μπιρμπίλη, 2008 * ΙΕΠ, 2021).
Οι
εναλλαγές των εποχών ως φυσικό φαινόμενο είναι άμεσα αντιληπτό από τα παιδιά
κατά τη διάρκεια μιας σχολικής χρονιάς και αυθόρμητα από πολύ νωρίς
διαμορφώνουν τις πρώτες έννοιες, ιδέες και ερμηνείες για έννοιες που συνδέονται
με φυσικά φαινόμενα αλλά και για έννοιες που έχουν σχέση με το χρόνο, την
αλλαγή, την εξέλιξη και τον κύκλο των εποχών (Ραβάνης, 2005). Κατά συνέπεια τα παιδιά μέσω των αισθήσεών
τους και της καθημερινής παρατήρησης των αλλαγών που συμβαίνουν τόσο στον εαυτό
τους όσο και στο φυσικό περιβάλλον ωθούνται με την υποστήριξη και ενθάρρυνση
της νηπιαγωγού σε διερευνητικές διαδικασίες μάθησης προσεγγίζοντας θεμελιώδεις
έννοιες των Φυσικών Επιστημών.
α)
Εναλλακτικές (πρότερες) αντιλήψεις, τις ιδέες και τις αναπαραστάσεις των
μαθητών/τριών (δηλαδή λανθασμένες ή ατελείς «γνώσεις» από εμπειρική ή
επιστημονική άποψη):
Οι
γνώσεις των παιδιών για τις εναλλαγές στη φύση
είναι περιορισμένες, το λεγόμενο «Plant Blindness» και είναι κατά βάση διαισθητική και συμβαίνει
καθώς παρατηρούν τη Φύση χωρίς όμως να μπορούν να εξηγήσουν αυτές τις
εναλλαγές.. Σε αυτήν τη διαισθητική βιολογική γνώση θα πρέπει, λοιπόν, να
στηριχθούμε για να πετύχουμε την αποτελεσματικότερη μετάβαση στην επιστημονική
βιολογία (Ζόγκζα, 2006).
β)
Πιθανές δυσκολίες της σκέψης τους σχετικά με τις έννοιες αυτές:
Τα
παιδιά αυτής της ηλικίας αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην κατανόηση της χρονικής
ακολουθίας και δεν είναι σε θέση να εξηγήσουν επιστημονικά τις εναλλαγές στη
φύση και τη ζωή των οργανισμών.
γ)
Ζητήματα στην κοινωνική δομή της τάξης:
Για να εξασφαλιστεί η επικοινωνία και η αλληλεπίδραση μεταξύ των παιδιών οι
ομάδες θα χωριστούν σύμφωνα με τον ΟΝ.
Θα δημιουργηθούν 4 ομάδες (η καθεμιά ομάδα θα έχει σαν οδηγό και διαφορετικό
φύλλο εργασίας) των 4 ατόμων, μία των 5 ατόμων και θα περιλαμβάνει νήπια –
προνήπια, αγόρια και κορίτσια
3. ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
Ως προς
τις προαπαιτούμενες γνώσεις και δεξιότητες, τα παιδιά αναμένεται να:
Γνώσεις:
Να αναγνωρίζουν βασικά
μορφολογικά και άλλα χαρακτηριστικά των ζωντανών και μη ζωντανών οργανισμών (Φυσικές Επιστήμες Γ2.1)
Να διακρίνουν τα χαρακτηριστικά
και τις λειτουργίες των ανθρώπων, των ζώων και των φυτών (Φυσικές Επιστήμες Γ2.1)
Δεξιότητες:
Να ζητούν και να παρέχουν βοήθεια
όταν χρειάζεται (Αίσθηση εαυτού Β1.1.ii)
Να εκτελούν ενέργειες σταδιακά
χωρίς τη βοήθεια ενήλικα(Αίσθηση εαυτού Β1.1.i)
Να μοιράζονται υλικά και
αντικείμενα στο παιχνίδι και σε άλλες περιστάσεις (Αίσθηση εαυτού Β1.1.i)
Να εντοπίζουν παράγοντες που
επιδρούν στη φυσική και μη φθορά των οργανισμών και να προτείνουν λύσεις (Φυσικές Επιστήμες Γ2.1)
Να κατηγοριοποιούν τους ζωντανούς
και μη ζωντανούς οργανισμούς με βάση χαρακτηριστικά και ιδιότητες (Φυσικές Επιστήμες Γ2.1)
Να συγκρίνουν τα διαφορετικά
στάδια ανάπτυξης των ζωντανών οργανισμών - φυτών και να τα συνδέουν με τον
κύκλο ζωής (Φυσικές Επιστήμες Γ2.1)
4. ΣΚΟΠΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ - ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
(σκοπός σεναρίου και προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα ως προς τις
γνώσεις, τις δεξιότητες και τις στάσεις)
Σκοπός:
Σκοπός του σεναρίου είναι να
αναπτύξουν γνώσεις και δεξιότητες που αφορούν στην επιστήμη και την Τεχνολογία.
Μέσα από την παρατήρηση του άμεσου φυσικού
περιβάλλοντος και τις βιωματικές δραστηριότητες να υιοθετήσουν τον επιστημονικό τρόπο σκέψης αφού εμπλακούν σε
ένα βιωματικό ανακαλυπτικό παιχνίδι και μέσα από τη συλλογή, καταγραφή και
παρουσίαση των δεδομένων να ανακαλύψουν τις αλλαγές στη Φύση ανταποκρινόμενα σε
μια αποστολή ανακάλυψης «Τι υπάρχει έξω στην αυλή» ανακαλύπτοντας το
περιβάλλον στο οποίο ζουν.
Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:
5. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ
(ενδεικτικά: οργάνωση της τάξης, εκπαιδευτικό υλικό, αξιοποίηση
εποπτικών μέσων, λογισμικών και υπηρεσιών των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και
των Επικοινωνιών)
Το
συγκεκριμένο διδακτικό σενάριο υλοποιείται αξιοποιώντας τόσο τον εσωτερικό χώρο
του σχολείου όσο και τον εξωτερικό χώρο αλληλεπιδραστικά, καθώς μπορούμε εύκολα
να φέρουμε τον “έξω κόσμο μέσα στην τάξη” δηλαδή αφού κάνουμε την εξερεύνης μας
στο φυσικό πεδίο μελέτης ανακαλύπτοντας τι υπάρχει έξω στην αυλή συλλέγοντας με
παιχνιώδη διαδικασία δεδομένα να τα φέρουμε στην τάξη και να τα ομαδοποιήσουμε
δημιουργώντας πίνακες αναφοράς κατά ομάδες.
Η άμεση επαφή των παιδιών με το πεδίο της Φύσης συμβάλλει στην ενεργοποίηση
των αισθήσεων τους και η ανακαλυπτική μάθηση που οδηγεί σε επιστημονικά
δεδομένα που καταγράφονται. Θα αξιοποιηθεί φυσικά και σε πραγματικό χρόνο και
το εξωτερικό περιβάλλον (αυλή) που είναι συμβατό πεδίο μελέτης των φυσικών
επιστημών και παρέχει τη δυνατότητα στα παιδιά να μάθουν και να βιώσουν
εμπειρικά μέσα από πειράματα τον κόσμο των φυτών. Οι δράσεις που θα αναπτυχθούν
στον εξωτερικό χώρο θα εμπλουτίσουν περαιτέρω τις διερευνήσεις εντός της τάξης
και θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά στην υλοποίηση του εκπαιδευτικού σεναρίου.
Η διαμόρφωση τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού χώρου θα γίνει με την
ενεργή συμμετοχή των μαθητών ώστε να αξιοποιηθούν ποικίλα κέντρα μάθησης.
Ψηφιακό Περιβάλλον:
Στο συγκεκριμένο σενάριο θα
αξιοποιηθεί ο υπολογιστής της τάξης για την οργάνωση των δεδομένων που θα
συλλέξουν οι μαθητές κατά ομάδες σε έναν ενιαίο, όπου οι μαθητές με την
ενέργεια «σύρε και άσε» drag and drop θα ταξινομήσουν τα ευρήματά τους με βάση τις αισθήσεις π.χ.
άκουσα ένα πουλί, είδα ένα μυρμήγκι, άγγιξα ένα δέντρο, μύρισα ένα λουλούδι κλπ.
Εκπαιδευτικό Υλικό:
Φύλλα εργασίας ως οδηγός για τη
διερεύνηση (διαφορετικά ανά ομάδα), μαρκαδόρους, χαρτόνια, κούκλα μασκότ,
υπολογιστής, πίνακας KWLH,
εικόνες που θα ανακαλύψουν τα παιδιά στην αυλή (για να περιοριστεί ο παράγοντας
πιθανότητα να μην υπάρχουν τα ζητούμενα στοιχεία τη συγκεκριμένη ημέρα και
ώρα), φυσικά υλικά της αυλής
6. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ (περιγραφή
διδακτικής μεθοδολογίας π.χ. διερευνητική, ομαδοσυνεργατική, βιωματική,
κ.λπ. προσέγγιση, διδακτικές τεχνικές και διδακτικά εργαλεία, πλαίσιο και
τεχνικές αξιολόγησης των μαθητών)
Η διδακτική μεθοδολογία του
σεναρίου βασίζεται στις αρχές της διερευνητικής μάθησης υλοποιώντας
ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες και αξιοποιώντας την βιωματική μάθηση.
6.1 Μαθησιακά πλαίσια:
Α. Διερευνήσεις
●
Είδος Διερεύνησης: Το συγκεκριμένο σενάριο
αποτελεί μία 45 λεπτών διδασκαλία που στηρίζεται στην ανακαλυπτική –
διερευνητική μάθηση στο φυσικό πεδίο της αυλής από όπου και θα γίνει η συλλογή
των δεδομένων. Αποτελεί ένα μέρος ενός γενικού σχεδίου εργασίας αναφορικά με
τις αλλαγές που συμβαίνουν την εποχή της Άνοιξης.
●
Τίτλος: «Τι υπάρχει έξω στην αυλή» Κυνήγι
θησαυρού στην αυλή του σχολείου μου
Β. Άλλα μαθησιακά πλαίσια που
αξιοποιούνται:
Παιχνίδι οργανωμένο, Συζήτηση,
Ευκαιριακές Καταστάσεις
6.2
Διδακτικές μέθοδοι στρατηγικές τεχνικές και πρακτικές:
Η διδακτική παρέμβαση ακολουθεί τα στάδια της διερευνητικής μάθησης
καθώς το συγκεκριμένο θέμα αφορά μελέτη στο φυσικό πεδίο και καταγραφή
ευρημάτων με σκοπό τη συλλογή δεδομένων και την αποτύπωσή τους σε ένα ενιαίο
στατιστικό πίνακα. Πιο συγκεκριμένα πρόκειται για ανοιχτού τύπου διερεύνηση, όπου τα παιδιά θα λειτουργήσουν ως
ερευνητές και θα συμμετέχουν σε μια διερευνητική διαδικασία, καθώς το σενάριο
λαμβάνει χώρα στο τρίτο τρίμηνο και τα παιδιά έχουν εξοικειωθεί με τα διάφορα
στάδια της διερευνητικής μάθησης. Η νηπιαγωγός θα αξιοποιήσει πρότερες
εμπειρίες των παιδιών σχετικά με τη φύση και τις εμπειρίες τους και μέσα από
κατάλληλες ανοιχτού τύπου ερωτήσεις που θα γίνουν με τη βοήθεια μιας κούκλας
μασκότ θα εμπλακούν σε μια βιωματική
ανακαλυπτική μάθηση συγκεντρώνοντας στοιχεία που θα αποτελέσουν τη βάση
ενός ενιαίου συλλογικού στατιστικού πίνακα. Επίσης είναι βιωματική και συνεργατική καθώς τα παιδιά μέσα από τις διερευνήσεις
τους θα δουλέψουν στο πεδίο και σε μικρές ομάδες και συλλογικά Η διδακτική
παρέμβαση θα οργανωθεί γύρω από ένα ερώτημα προς διερεύνηση και τα παιδιά θα
εργαστούν σε ομάδες ακολουθώντας τα στάδια της διερευνητικής μάθησης σε κάθε
φάση της διδακτικής παρέμβασης.
Διαφοροποιημένη Διδασκαλία: Η δραστηριότητα αυτή αφορά διερεύνηση και
το κέντρο βάρους εστιάζει στις δυνατότητες των ίδιων των μαθητών και κατά την
εξέλιξή της ενδέχεται να τροποποιηθεί. Επίσης και ο χρόνος είναι ενδεικτικός
καθώς πρόκειται για μία τάξη με πολλά προνήπια και μαθητές με ειδικές
εκπαιδευτικές ανάγκες, οι οποίοι μπορεί να χρειαστούν περισσότερη υποστήριξη
και χρόνο για να ολοκληρώσουν τις συνεργατικές φάσεις της δραστηριότητας.
Για τους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες θα υπάρχουν και οι
αντίστοιχες εικόνες στο πεδίο παρατήρησης για να κινητοποιηθούν να συμμετέχουν
ενεργά στην έρευνα.
Για τους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες θα υπάρχει έτοιμος
από την εκπαιδευτικό και ένας πίνακας αναφοράς με τις εικόνες και τις
αντίστοιχες λέξεις.
Για τους προχωρημένους μαθητές τα συλλεχθέντα δεδομένα θα συνδεθούν και
με το κριτήριο των αισθήσεων (Πίνακας ΤΠΕ)
Οι διδακτικές τεχνικές που αξιοποιούνται αποτυπώνονται συνοπτικά στον
παρακάτω πίνακα και περιγράφονται αναλυτικά στην περιγραφή των φάσεων της
διδακτικής παρέμβασης:
6.3 Ρόλος του Εκπαιδευτικού:
Ο/Η νηπιαγωγός εναλλάσσει
διαφορετικούς ρόλους κατά την ανάπτυξη του διδακτικού σεναρίου. Συγκεκριμένα
κατά την εξέλιξη του μαθησιακού προγράμματος λειτουργεί ως:
α. Ως ενορχηστρωτής της
μαθησιακής εμπειρίας, καθώς
δημιουργεί το πλαίσιο για την ανάπτυξη εκπαιδευτικών πρακτικών και μαθησιακών
εμπειριών στο σχολείο, διασφαλίζοντας ισορροπία ανάμεσα στις μαθησιακές
εμπειρίες που ξεκινούν από τα ίδια τα παιδιά και εμπλουτίζονται από τις/τους
νηπιαγωγούς, ώστε να επιτευχθούν τα μαθησιακά αποτελέσματα.
β. Ως διαμεσολαβητής μεταξύ των παιδιών και του κόσμου -
φυσικό πεδίο που τα περιβάλλει. Τα παιδιά μελετούν το περιβάλλον και
ανακαλύπτουν στοιχεία που σχετίζονται με την εποχή. Είναι ο ενδιάμεσος κρίκος
που καταγράφει, ερμηνεύει, επικοινωνεί και υποστηρίζει τις ιδέες, τις ανάγκες
και τα επιτεύγματα των παιδιών στο σχολείο με την κοινωνία και τους γονείς,
αλλά και στα άλλα πλαίσια της καθημερινής εμπειρίας τους, συντονίζοντας τις
δράσεις τους σε σχέση με το περιβάλλον αλλά και τον κόσμο των παιδιών.
γ. ως ερευνητής, που μαζί με τα παιδιά ερευνά το φυσικό
περιβάλλον, συμμετέχει ενεργά στην πειραματική διαδικασία και παρατηρεί,
καταγράφει τη μαθησιακή πορεία και εξέλιξη των μαθητών δίνοντας και την
αντίστοιχη ανατροφοδότηση.
6.4 Τεχνικές Αξιολόγησης:
Η αξιολόγηση καθ’ όλη την
διάρκεια του εκπαιδευτικού σεναρίου θα είναι συνεχής και διαμορφωτική με τη συμπλήρωση του
πίνακα KWLH. Θα γίνει παρατήρηση
της δράσης στο φυσικό πλαίσιο της μαθησιακής διαδικασίας αλλά και του τρόπου
που εργάζονται οι μαθητές σε ομάδες και συλλογικά και θα παραητηρθεί και ο
βαθμός εμπλοκής τους στην όλη διαδικασία. Προϊόν αξιολόγησης θα είναι και οι
πίνακες που θα δημιουργηθούν από τα παιδιά με τα δεδομένα που συνέλεξαν αλλά
και το συνεργατικό έργο με αξιοποίηση των συλλεχθέντων δεδομένων που ανακάλυψαν
τα παιδιά. Όλα τα παραπάνω δεδομένα αποτελούν τα τεκμήρια της μάθησης, τα οποία
θα οδηγήσουν στην παιδαγωγική τεκμηρίωση μέσα από την ανάλυση τους και την
κατανόηση της ατομικής μαθησιακής πορείας.
7.ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ (ενδεικτικά:
περιγραφή δραστηριοτήτων, σταδίων/φάσεων, ενεργειών εκπαιδευτικού και μαθητών)
Α’ ΦΑΣΗ-ΕΞΟΙΚΕΙΩΣΗ
Δραστηριότητα
1:
Διάρκεια 5 λεπτά
Η ενεργοποίηση του ενδιαφέροντος των
μαθητών να εμπλακούν σε ένα κυνήγι θησαυρού και να ανακαλύψουν τι υπάρχει
κρυμμένο στη Φύση, καθώς είμαστε στην εποχή της Άνοιξης θα γίνει με τη χρήση
μιας Κούκλας Μασκότ , η οποία θα θα εμπλακεί σε διάλογο με τα παιδιά και μέσα
από ανοιχτές ερωτήσεις θα τα οδηγήσει στο να απαντήσουν στο ερώτημα: « Τι
υπάρχει έξω στην αυλή;»
Η κούκλα Μασκότ αυτοπαρουσιάζεται
στους μαθητές και τους λέει ότι είναι η Σπρινγκ . «Χαρούμενη είμαι πολύ γιατί
επιτέλους έφυγε ο Χειμώνας και η Φύση άρχισε να ξυπνά. Βγήκα βόλτα και
ανακάλυψα ένα σωρό θησαυρούς. Την άνοιξη
γίνονται πολλές αλλαγές. Μήπως έχετε παρατηρήσει κάποιες από αυτές;»
Καταιγισμός ιδεών και
συμπληρώνεται ο πίνακας KWLH
(1η στήλη) για διερέυνηση των απόψεων και των εμπειριών των μαθητών.
Η κούκλα μασκότ θα ήθελε να
ανακαλύψει τι υπάρχει και στη δική μας σχολική αυλή και τους λέει « Θέλω να με
βοηθήσετε και να γίνετε μικροί ντετέκτιβ και να σας αναθέσω μία αποστολή.» Θέλω
να ανακαλύψετε «Τι υπάρχει έξω στην αυλή»
Συμπληρώνεται και η 2η
στήλη του πίνακα KWLH.
Β΄ ΦΑΣΗ-ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ Διάρκεια 10 λεπτά
Δραστηριότητα
1:
Η κούκλα Μασκότ δίνει οδηγίες
στους μαθητές:
1. Θα πάρετε όλοι από ένα
φυλλάδιο – οδηγό. Θα πρέπει τα αντικείμενα που θα βρείτε να είναι ακριβώς τα
ίδια με αυτά που έχετε στο φυλλάδιο σα ο καθένας.
(Η Α ομάδα θα έχει δέντρα,
θάμνους, φυτά, λουλούδια, χορτάρι, μέλισσα, πεταλούδα, μυρμήγκι, πέτρες, χώμα )
(Η Β ομάδα θα έχει δέντρα, μέλισσα,
πεταλούδα, μυρμήγκι, αράχνη, πουλί,
θάμνους, χορτάρι, λουλούδια, χώμα )
(Η Γ ομάδα θα έχει δέντρα, θάμνους,
χορτάρι, μέλισσα, πεταλούδα, μυρμήγκι, λουλούδια, πέτρες, χώμα, αράχνη,)
(Η Δ ομάδα θα έχει δέντρα, πέτρες,
κλαδιά, χορτάρι, θάμνους, χορτάρι, μέλισσα, πεταλούδα, μυρμήγκι, λουλούδια)
2. Πολλά από τα στοιχεία που
υπάρχουν στο φυλλάδιο μπορεί απλά να το δείτε, να το ακούσετε, να το μυρίσετε,
να το αγγίξετε. Για παράδειγμα το φυλλάδιο μπορεί να έχει ένα πουλί αλλά να μη το βλέπετε αλλά
να το ακούτε. Θα το σημειώσετε στο χαρτί σας γιατί το ακούσατε.
3. Θα έχετε 10 λεπτά να
κυνηγήσετε το θησαυρό σας και να τα σημειώσετε στο χαρτί με ένα σημαδάκι.
4. Το κυνήγι θησαυρού θα
τελειώσει μόλις ακούσετε το σφύριγμα από την κυρία.
5. Αμέσως Θα μπείτε στην τάξη
και ανάλογα με το φύλλο εργασίας που
κρατάτε θα καθίσετε στο αντίστοιχο τραπέζι.
Τα παιδιά θα πάρουν από ένα
μαρκαδόρο και το χαρτί και θα σταθούν στην πόρτα της τάξης.
Γ΄ ΦΑΣΗ-ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ Διάρκεια 15 λεπτά
Οι
μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες κόβουν και κολλούν τα στοιχεία που βρήκαν
δημιουργώντας η καθεμιά το δικό της πίνακα αναφοράς και ταξινομώντας τα
ευρήματα σε κατηγορίες π.χ. με τα φυτά, τα έντομα, τα στοιχεία της φύσης και τα
αντικείμενα που υπάρχουν στην αυλή του σχολείου μας.
Συγκεντρώνονται
στην παρεούλα και τον παρουσιάζουν.
Συμπληρώνεται
ο πίνακας WKLH (3η στήλη Learn)
Δ΄ ΦΑΣΗ-ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ Διάρκεια 10 λεπτά
Συλλογικά
οι μαθητές δημιουργούν ένα ενιαίο έργο Τέχνης για την αυλή του σχολείου και
τους θησαυρούς της στον υπολογιστή επιλέγοντας και τοποθετώντας αυτά που υπάρχουν έξω στη
Φύση και ανακάλυψαν κατά τη διάρκεια της εξερεύνησης τους με drag & drop. Οι προχωρημένοι μαθητές μπορούν να πουν και
ποια αίσθηση χρησιμοποίησαν.
Ε΄ ΦΑΣΗ-ΕΚΤΙΜΗΣΗ Διάρκεια 5 λεπτά
Παρουσίαση στην κούκλα τι
ανακάλυψαν στη δική τους αυλή.
Ολοκλήρωση πίνακα KWLH (4η στήλη HOW)
8. ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΕΚΤΑΣΕΙΣ - ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Ως προέκταση του σεναρίου θα
μπορούσαμε να ασχοληθούμε με ομαδοποιήσεις ευρημάτων
Να γίνει εκτενέστερη μελέτη
κάποιων ευρημάτων ανάλογα με τα ενδιαφέροντα των μαθητών και τη συμμετοχή στην
έρευνα των γονέων
Να δημιουργηθούν ανοιξιάτικα έργα
Τέχνης με τα ευρήματα
9. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ
Elstgeest, J. (1986). The right question at the
right time. In W. Harlen (Ed.), Primary
science: Taking the plunge (pp. 36-46). London: Heinemann.
Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής
Πολιτικής (2021). Πρόγραμμα Σπουδών για
την Προσχολική Εκπαίδευση, Αθήνα:ΙΕΠ
Ζόγκζα, Β. (2006). Η βιολογική γνώση στην παιδική ηλικία. Ιδέες
των παιδιών και διδακτικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Μεταίχμιο
Μπιρμπίλη, Μ. (2008). Προς μία παιδαγωγική του διαλόγου: Η σημασία
και ο ρόλος των ερωτήσεων στην Προσχολική Εκπαίδευση. Αθήνα: Gutenberg
Πεντέρη, Ε., Χλαπάνα, Ε.,
Μέλλιου, Κ., Φιλιππίδη, Α., & Μαρινάτου, Θ. (2021). Οδηγός νηπιαγωγού -
Υποστηρικτικό υλικό. Πυξίδα: Θεωρητικό και μεθοδολογικό πλαίσιο-Διδακτικοί
σχεδιασμοί. Στο πλαίσιο της Πράξης «Αναβάθμιση των Προγραμμάτων Σπουδών και
Δημιουργία Εκπαιδευτικού Υλικού Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης»
του ΙΕΠ με MIS 5035542.
Ραβάνης, Κ. (2005). Οι Φυσικές Επιστήμες στην Προσχολική
Εκπαίδευση: Διδακτική και γνωστική προσέγγιση. Αθήνα: Τυπωθήτω.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου